Messiku

Stati Uniti Messikani
*Estados Unidos Mexicanos*^[1]
Stati Uniti Messikani Estados Unidos Mexicanos
	Innu nazzjonali: Himno Nacional Mexicano; ;
Belt kapitali; (u l-ikbar belt)	Belt tal-Messiku; 19°03′N 99°22′W / 19.05°N 99.367°W
Lingwi uffiċjali	Spanjol
Gvern	Repubblika semi-presidenzjali unitarja
Indipendenza	minn Spanja
Erja
PGD (PSX)	stima tal-2012
PGD (nominali)	stima tal-2012
IŻU (2013)	0.775 (għoli) (61)
Valuta	Peso (MXN)
Żona tal-ħin	Ara Ħin fil-Messiku (UTC-8 għal -6)
Kodiċi telefoniku	+52
TLD tal-internet	.mx

Peso Méxicano MXN (Mexican Peso MXN)

Il-Gżira Socorro, li qabel kienet tissejjaħ Gżira Santo Tomás, hija gżira vulkanika fl-arċipelagu Revillagigedo, li tinsab fil-punent tal-kosta Messikana. Id-daqs huwa 16.5 minn 11.5 km, b'erja ta '132 km². Amministrattivament, jappartjeni għall-istat Messikan ta' Colima, bħall-gżejjer l-oħra tal-arċipelagu.

Il-vulkan Bárcena huwa vulkan fl-stat ta' Colima, il-Messiku, li jinsab fl-arċipelagu ta' Revillagigedo, 350 km fin-nofsinhar tal-ponta ta' Baja California Sur u 720 km minn Manzanillo. Ġiet iffurmata matul l-eruzzjonijiet tal-1952-1953, u bħalissa hija l-aktar karatteristika prominenti tal-Gżira San Benedicto.

Stampa:Teacapan, Sinaloa.jpg

Veduta ta' Boca Teacapan waqt li qed ibaħħar fix-Xmara Teacapan, 2007.

Paquimé hija żona arkeoloġika tal-Kultura Paquimé, tinsab madwar 260 km fil-majjistral tal-belt ta' Chihuahua, il-Messiku, nofs kilometru mill-belt ta' Casas Grandes u 5 kilometri mill-belt ta' Nuevo Casas Grandes. Din iż-żona arkeoloġika ġiet imsemmija Sit ta' Wirt Dinji mill-UNESCO fl-1998.

Il-Messiku ( ˈmɛksɨkoʊ (għajnuna·info); bl-Ispanjol:México; ( ˈme.xi.ko (għajnuna·info)), uffiċjalment l-Istati Uniti Messikani^[3]^[4] ( Estados Unidos Mexicanos (għajnuna·info)), huwa repubblika federali kostituzzjonali fl-Amerika. Hu jmiss fit-tramuntana mill-Istati Uniti; fin-nofsinhar u l-punent mill-Oċean Paċifiku; l-Lbiċ mill-Gwatemala, Beliże, u l-Baħar Karibew; u fil-lvant mill-Golf tal-Messiku.^[5] Il-pajjiż ikopri kważi żewġ miljun kilometru kwadru (aktar minn 760,000 mi kw), Il-Messiku hu l-ħames l-akbar pajjiż fl-Ameriki mill-erja totali u t-13 l-akbar nazzjon indipendenti fid-dinja, b'popolazzjoni stmata ta' aktar minn 124-il miljun,^[6] huwa l-ħdax l-aktar popolat u l-aktar pajjiż li jitkellem bl-ispanjol fid-dinja — minbarra li huwa t-tieni l-aktar pajjiż popolat fl-Amerika Latina, wara l-Brażil. Il-Messiku huwa federazzjoni li jinkludi wieħed u tletin stat u Distrett Federali, l-belt kapitali.

Il-Messiku għandu total ta' 3,152 km ta' fruntiera mal-Istati Uniti, il-Gwatemala b'956 km u l-Belize b'193 km, b'total ta' 4,301 km.

Organizzazzjoni Territorjali[immodifika | immodifika s-sors]

L-Istati Uniti Messikani huma magħmula minn 32 entità federali: 31 stat u l-Belt tal-Messiku. Kull stat għandu belt kapitali fejn il-poteri tal-gvern tiegħu stess huma kkonċentrati. L-istati huma aktar maqsuma f'muniċipalitajiet (2469).

Iż-Żona Metropolitana tal-Belt tal-Messiku (Distrett Federali), hija magħmula minn 56 muniċipalità tal-Istat tal-Messiku u waħda mill-stat ta' Hidalgo, għandha erja ta' 7,180 km2, li minnhom 2,884 km2 huma urbanizzati, u popolazzjoni qrib lill-20 miljun abitant, b'densità medja ta' 66.71 abitant għal kull km2.

L-ogħla punt fil-Messiku huwa l-quċċata ta' Orizaba (Citlaltépetl), stratovulkan li jinsab fuq il-fruntiera bejn l-istati ta’ Puebla u Veracruz, hija l-aktar quċċata prominenti fil-pajjiż, l-ogħla elevazzjoni (5610 m.a.s.l.), tal-akbar prominenza ( 4922 m) u iżolament akbar (2690 km), filwaqt li l-iktar punt baxx tal-Messiku huwa l-Oċean Atlantiku u l-Paċifiku.

bliet[immodifika | immodifika s-sors]

Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Ciudad de México CDMX (Belt tal-Messiku, CDMX)
Aguascalientes
Mexicali
Mexicali
Mexicali
Tijuana
Tijuana
Tijuana
Tijuana
La Paz
La Paz
San Francisco de Campeche/Kaanpech
Tuxtla Gutiérrez/Tochtlan
Chihuahua
Chihuahua
Chihuahua
Chihuahua
Ciudad Juárez
Ciudad Juárez
Ciudad Juárez
Iztapalapa
Saltillo
Colima
Colima
Manzanillo
Durango
Durango
Durango
Guanajuato
León de Los Aldama
León de Los Aldama
León de Los Aldama
León de Los Aldama
Chilpancingo de los Bravo
Acapulco de Juarez/Akapolko
Acapulco de Juarez/Akapolko
Acapulco de Juarez/Akapolko
Acapulco de Juarez/Akapolko
Acapulco de Juarez/Akapolko
Pachuca de Soto
Guadalajara
Guadalajara
Guadalajara
Guadalajara
Guadalajara
Guadalajara
Toluca de Lerdo
Toluca de Lerdo
Toluca de Lerdo
Ecatepec de Morelos
Morelia
Morelia
Morelia
Morelia
Morelia
Morelia
Cuernavaca
Tepic
Tepic
Tepic
Tepic
Tepic
Monterrey
Oaxaca de Juárez/Huāxyacac/Waxyakak
Oaxaca de Juárez/Huāxyacac/Waxyakak
Oaxaca de Juárez/Huāxyacac/Waxyakak
Oaxaca de Juárez/Huāxyacac/Waxyakak
Oaxaca de Juárez/Huāxyacac/Waxyakak
Heroica Puebla de Zaragoza
Santiago de Querétaro
Chetumal
Chetumal
Chetumal
Cancún/Kaan kuum
Cancún/Kaan kuum
Cancún/Kaan kuum
Cancún/Kaan kuum
Cancún/Kaan kuum
San Luis Potosí
San Luis Potosí
San Luis Potosí
San Luis Potosí
San Luis Potosí
San Luis Potosí
Culiacán Rosales/Kolwahkan
Culiacán Rosales/Kolwahkan
Culiacán Rosales/Kolwahkan
Culiacán Rosales/Kolwahkan
Culiacán Rosales/Kolwahkan
Culiacán Rosales/Kolwahkan
Veduta bil-lejl ta' Tulancingo (uffiċjalment Tulancingo de Bravo; Otomi: Ngu̱hmu) hija t-tieni l-akbar belt fl-istat Messikan ta' Hidalgo., minn Cerro del Tezontle (93 km mill-Belt tal-Messiku)
Katidral ta' San Ġwann Battista, Tulancingo (uffiċjalment Tulancingo de Bravo; Otomi: Ngu̱hmu), Hidalgo
Acatlán, Hidalgo (147 km mill-Belt tal-Messiku)
Hermosillo
Hermosillo
Hermosillo
Hermosillo
Hermosillo
Hermosillo
Hermosillo
Villahermosa
Ciudad Victoria
Ciudad Victoria
Ciudad Victoria
Ciudad Victoria
Ciudad Victoria
Ciudad Victoria
Reynosa
Reynosa
Reynosa
Reynosa
Reynosa
Reynosa
Tlaxcala de Xicohténcatl/Tlaxkallan
San Pablo del Monte
Xalapa-Enríquez/Xalapan
Mérida/Jo
Mérida/Jo
Mérida/Jo
Mérida/Jo
Mérida/Jo
Mérida/Jo
Mérida/Jo
Mérida/Jo
Zacatecas
Zacatecas
Zacatecas
Zacatecas
Zacatecas
Zacatecas
Zacatecas
Guadalupe
Ecatepec de Morelos/Ehecatépēc
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Nogales, Sonora
Torreón, Coahila
Torreón, Coahila
Torreón, Coahila
Torreón, Coahila
Torreón, Coahila
Torreón, Coahila
Torreón, Coahila
Torreón, Coahila
Torreón, Coahila
Torreón, Coahila
Matamoros, Coahila
Matamoros, Coahila
Matamoros, Coahila
Francisco I. Madero, Coahila
Francisco I. Madero, Coahila
San Pedro, Coahila
Mapimí, Durango
Mapimí, Durango
Nazas
Durango
Durango
Durango
Durango
Durango
Delicias, Chihuahua
Delicias, Chihuahua
Delicias, Chihuahua
Delicias, Chihuahua
Delicias, Chihuahua
Ciudad Lerdo, Durango
Ciudad Lerdo, Durango
Chetumal (Yucatecan Maya: Chactemà Post tal-Foresta l-Ħamra) hija belt fuq il-kosta tal-lvant tal-Peniżola Yucatan fil-Messiku. Hija l-kapitali tal-istat ta' Quintana Roo u s-sede muniċipali tal-Muniċipalità ta' Othón P. Blanco. Fl-2020 kellha popolazzjoni ta’ 169,028 ruħ.
Playa del Carmen, magħrufa b'mod kolokwali bħala 'Playa', hija belt resort li tinsab fuq ix-xtut tal-Baħar Karibew fl-istat ta' Quintana Roo, il-Messiku. Hija parti mill-muniċipalità ta' Solidaridad. Fl-2020, il-popolazzjoni tal-belt kienet ftit aktar minn 300,000 ruħ
San Miguel de Cozumel hija l-akbar belt fil-muniċipalità ta 'Cozumel fl-istat Messikan ta' Quintana Roo. B'popolazzjoni ta '77,236 abitant skont iċ-ċensiment tal-2010 u hija r-4 l-akbar fi Istat-Quintana Roo.
Il-Pyramid of the Fortune Teller, imsejħa wkoll il-Pyramid of the Sorcerer, in-Nanu jew il-Kbir Chilán, hija kostruzzjoni Maya għolja 35m, Puuc, Uxmal, Yucatán
Il-Pyramid of the Fortune Teller, imsejħa wkoll il-Pyramid of the Sorcerer, in-Nanu jew il-Kbir Chilán, hija kostruzzjoni Maya għolja 35m, Puuc, Uxmal, Yucatán
Il-Pyramid tal-Fortune Teller, imsejħa wkoll il-Pyramid tal-Sorcerer (Pirámide del Mago o del Adivino), in-Nanu jew il-Kbir Chilán, hija kostruzzjoni Maya għolja 35m, Puuc, Uxmal, Yucatán
Piramida tal-Magician (Pirámide del mago), Puuc, Uxmal, Yucatán
Palazz tal-Gvernatur (Palacio del Gobernador), Puuc, Uxmal, Yucatán
Mappa ta' porzjon ċentrali ta' Uxmal, Puuc, Uxmal, Yucatán
Dettalji tal-Palazz tal-Gvernatur (Detalle del Palacio del Gobernador), Puuc, Uxmal, Yucatán
Veduta ta' wara u dettalji tal-Palazz tal-Gvernatur (Vista trasera y detalles del Palacio del Gobernador)
Veduta ta' wara tal-Palazz tal-Gvernatur (Vista trasera del Palacio del Gobernador), Puuc, Uxmal, Yucatán
Veduta fil-ġenb tal-Palazz tal-Gvernatur (Vista lateral del Palacio del Gobernador), Puuc, Uxmal, Yucatán
Tron tal-Jaguar (Trono del jaguar), kull naħa tal-pjattaforma tkejjel 4.85 m. twil u 1.2 m. għoli. Għandha tarġiet fuq l-erba' naħat, Puuc, Uxmal, Yucatán
Quadrangle tas-Sorijiet u l-Piramida tal-Magician (Cuadrángulo de las Monjas y la Pirámide del Mago), Puuc, Uxmal, Yucatán
Simboli Maja tradizzjonali (Símbolos mayas tradicionales)
Immaġini Mayan ta' nies u annimali (Imágenes mayas de personas y animales), Puuc, Uxmal, Yucatán
Serp Maja tradizzjonali u kannizzati (Serpiente y enrejado maya tradicional), Puuc, Uxmal, Yucatán
Immaġni skulturali fil-kantuniera tal-bini (Imagen escultórica en la esquina del edificio.), Puuc, Uxmal, Yucatán
Veduta tal-piramida u l-ġungla tal-madwar (Vista de la pirámide y la jungla circundante.), Puuc, Uxmal, Yucatán
Spettaklu ta' ħsejjes u dawl bil-lejl f'Nunnery Quadrangle (Espectáculo nocturno de luces y sonido en Nunnery Quadrangle), Puuc, Uxmal, Yucatán
Dettall tad-"Dar tal-Fekruna" (Detalle de la "Casa de las Tortugas"), Puuc, Uxmal, Yucatán
Tempju ta' Kukulkan f'Majapan, Tecoh, Yucatán
Fdalijiet Mayan f'Majapan, Tecoh, Tecoh, Yucatán
Panorama tal-iskavi Mayapán mill-quċċata tal-Kastell tar-Re Kukulcán, Tecoh, Yucatán
It-Tempju ta' Redondo b'inqix Mayan fit-tagħrif miksub, Tecoh, Yucatán
Dan il-mural jibqa' ħaj parzjalment fil-Kamra tal-Fresco Mayapán. Fiha tidher diska solari bil-figura ta' divinità, possibbilment tirrappreżenta wieħed mit-transiti ta' Venere li seħħew fis-snin 1152 jew 1275, Tecoh, Yucatán
Sala bil-kolonni, tidher mill-piramida ta' Kukulkan, Tecoh, Yucatán

Gżiras[immodifika | immodifika s-sors]

Gżira tal-Kelb il-Baħar (Isla Tiburón)[immodifika | immodifika s-sors]

Veduta tal-Gżira tal-Kelb il-Baħar (Isla Tiburón) mill-Kanal ta' Infiernillo, fin-nofsinhar ta' Punta Chueca
Veduta tal-parti tan-nofsinhar ta' Gżira tal-Kelb (Isla Tiburón) mill-Bajja ta' Kino
Post ta' Gżira tal-Kelb (Isla Tiburón) Sen tinsab f'Baja California u hija t-tieni l-akbar gżira fil-Messiku.

Gżira ta' Cozumel[immodifika | immodifika s-sors]

Il-kosta tal-Gżira ta' Cozumel (Isla de Cozumel);
Immaġini bis-satellita tal-gżira ta' Cozumel fl-2001.
Kosta tax-Xlokk ta' Gżira ta' Cozumel (Isla de Cozumel)
Veduta tal-pajsaġġ ta' Gżira ta' Cozumel (Isla de Cozumel)
Post ta' Gżira ta' Cozumel fl-Istat ta' Quintana Roo, Hija t-tielet l-akbar gżira fil-Messiku. Total tal-gżejjer: 2; Żona: 647.33 km 2 (249.94 mil kwadri)

Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]

^ "Official name of the country" (bl-Ingliż). Presidency of Mexico. 2005-03-31. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2010-03-26. Miġbur 2010-05-30.
^ "2013 Human Development Report Statistics" (PDF). Human Development Report 2013 (bl-Ingliż). Nazzjonijiet Uniti. 2013-03-14. Miġbur 2013-03-16.
^ Romo, Rafael (2012-11-23). "After nearly 200 years, Mexico may make the name official" (bl-Ingliż). CNN.
^ "About Mexico" (bl-Ingliż). Embajada de Mexico en Estados Unidos (Ambaxxata Messikana fl-Istati Uniti). 2012-06-21.
^ Merriam-Webster's Geographical Dictionary, 3et ed., Springfield, Massachusetts, USA, Merriam-Webster; p. 733
^ "The World Factbook - 2017" (bl-Ingliż). CIA. 2018. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2018-01-29. Miġbur 2018-02-27.

[presidencia.gob.mx-1] "Official name of the country" (bl-Ingliż). Presidency of Mexico. 2005-03-31. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2010-03-26. Miġbur 2010-05-30.

[HDI-2] "2013 Human Development Report Statistics" (PDF). Human Development Report 2013 (bl-Ingliż). Nazzjonijiet Uniti. 2013-03-14. Miġbur 2013-03-16.

[3] Romo, Rafael (2012-11-23). "After nearly 200 years, Mexico may make the name official" (bl-Ingliż). CNN.

[4] "About Mexico" (bl-Ingliż). Embajada de Mexico en Estados Unidos (Ambaxxata Messikana fl-Istati Uniti). 2012-06-21.

[5] Merriam-Webster's Geographical Dictionary, 3et ed., Springfield, Massachusetts, USA, Merriam-Webster; p. 733

[World-6] "The World Factbook - 2017" (bl-Ingliż). CIA. 2018. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2018-01-29. Miġbur 2018-02-27.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

a • d • m Pajjiżi fl-Amerika ta' Fuq
Stati sovrani	Antigwa u Barbuda · Baħamas · Barbados · Beliże · Dominika · Repubblika Dominikana · El Salvador · Ġamajka · Grenada · Gwatemala · Ħaiti · Ħonduras · Kanada · Kosta Rika · Kuba · Messiku · Nikaragwa · Panama · Saint Kitts u Nevis · Saint Vincent u l-Grenadini · Santa Luċija · Stati Uniti · Trinidad u Tobago
Dipendenzi u territorji oħrajn	Angwilla · Aruba · Bermuda · Bonaire · Gżejjer Kajman · Curaçao · Greenland · Gwadelop · Martinika · Montserrat · Gżira Navassa · Pwerto Riko · San Bartilmew · Kollettività ta' San Martin · Saint-Pierre u Miquelon · Saba · Sint Eustatius · Sint Maarten · Gżejjer Turks u Kajkos · Gżejjer Verġni Amerikani · Gżejjer Verġni Britaniċi